Wat is curatele?
De ondercuratelestelling is bedoeld voor mensen die zowel hun financiële als persoonlijke belangen niet meer kunnen behartigen. Curatele betekent dat iemand niet meer zelf ‘rechtshandelingen aan mag gaan’. Iets kopen of huren bijvoorbeeld, of geld lenen. Degene die zijn of haar persoonlijke belangen en vermogen behartigt heet de curator. Voor bijna elke handeling en beslissing van de betrokkene moet de curator toestemming geven. Kortom, als een persoon onder curatele wordt gesteld, wordt deze persoon handelingsonbekwaam verklaard door de rechter. Een vereiste is dat de aandoening van degene die onder curatele komt blijvend is. Is er sprake van tijdelijke verwarring, dan is bewind of mentorschap een betere oplossing.
Waarom?
Curatele is bedoeld als een maatregel ter bescherming tegen anderen die misbruik van de situatie kunnen maken. Maatregel is alleen mogelijk bij meerderjarige. U kunt daarbij denken aan mensen met een verstandelijke beperking, psychiatrische patiënten of mensen die verslaafd zijn.
Wanneer?
De ondercuratelestelling is bedoeld voor mensen die zowel hun financiële als persoonlijke belangen niet meer kunnen behartigen. Mensen voor wie een curatele geldt, zijn net als iedere meerderjarige volledig aansprakelijk voor de schade die het gevolg is van een onrechtmatige daad van hen (een onrechtmatige daad is bijvoorbeeld het doen van iets dat inbreuk maakt op het recht van een ander. De schade die daar het gevolg van kan zijn, kan zowel financieel als niet financieel van aard zijn).
Hoe lang?
De duur van de ondercuratelestelling is gelijk aan de periode waarin u niet in staat bent om de financiële zaken goed te regelen. Dit kan dus voor een bepaalde of onbepaalde tijd zijn. Er zijn drie manieren om de ondercuratelestelling te beëindigen: Door een uitspraak tot onderbewindstelling;
Door het indienen van een verzoekschrift tot opheffing onderbewindstelling bij de kantonrechter;
Door overlijden van de betrokkene.
Wat kost het?
Aan ondercuratelestelling zijn kosten verbonden. De hoogte van deze kosten worden jaarlijks vastgesteld door de kantonrechter.
Wanneer u een minimumuitkering en weinig vermogen heeft, kan het moeilijk zijn om naast alle vaste lasten ook nog de kosten voor de curatele te betalen. Binnen uw gemeente zijn voorzieningen om in aanmerking te komen voor bijzondere bijstand voor deze kosten. Als u hier recht op heeft, dan zal de curator deze voorzieningen voor u aanvragen. Aan de behandeling van het verzoek tot ondercuratelestelling zijn ook kosten verbonden, de zogenaamde griffierechten. Indien uw inkomen te laag is kan hiervoor bij uw gemeente bijzondere bijstand worden aangevraagd.
Wie vraagt ondercuratelestelling aan?
In de eerste plaats kunt u zelf curatele aanvragen. Verder kan uw partner, familieleden tot in de vierde graad en uw verwijzer/behandelaar curatele aanvragen. Dat zijn ouders, grootouders, kinderen en kleinkinderen en ook de broers en zusters, ooms en tantes en neven en nichten.
Als degene om wie het gaat nog minderjarig is en onder gezag van een voogd staat, kan ook de voogd de maatregel vragen.
De belangrijkste spelregels
Wanneer de rechter uw verzoek tot ondercuratelestelling goedkeurt en een curator aanwijst, betekent het vanaf dat moment dat de curator de beslissingen neemt op het financiële en persoonlijke vlak. De curator treedt bij beslissingen over geneeskundige behandelingen als vertegenwoordiger op.
U kunt niet meer zelfstandig een huur- of een koopovereenkomst sluiten. De curator kan deze overeenkomst terugdraaien als dat nodig is.
Voor elke handeling en beslissing moet de curator toestemming geven.
De curator moet een inventarisatie maken van u bezit bij de start de curatele, boedelbeschrijving.
De curator moet rekeningverantwoording over het gevoerde beheer afleggen.
De curator schrijft de inkomstverstrekkers aan en zorgt ervoor dat het inkomen wordt gestort op de beheerrekening.
De bewindvoerder onderhoudt contacten met desbetreffende instanties.
Curatelenregister
Binnen 10 dagen na de ondercuratelestelling door de rechter dient de beslissing in de Staatscourant en in 2 dagbladen bekend te worden gemaakt. Deze bekendmaking verzorgt de curator voor u.